In de Demerdelta komen sinds eeuwen beken uit Limburg en Vlaams-Brabant samen. Ze vormen een uniek en weids overstromingslandschap. De graslanden werden jaar na jaar gehooid. Dit eeuwenlang landgebruik leverde een unieke planten- en dierenrijkdom op die tot op Europese schaal zeer hoog ingeschat en beschermd wordt. Het open, weidse landschap is een belevenis. Een inlandse delta als deze vind je bijna nergens in Vlaanderen.

​

Maar door het rechttrekken van beken en houtproductie ging dat eeuwenoud landschap deels verloren. Waardevolle graslanden werden omgezet naar commerciële houtplantages of te intensief beheerd. Rechtgetrokken beken zorgen stroomafwaarts voor wateroverlast en op andere plaatsen voor verdroging. Dit is niet enkel nadelig voor de mens, maar ook voor de natuur. In stroomafwaarts gelegen woonkernen stijgt de kans op overstroming. En dieren die afhankelijk zijn van water verdwijnen.

 

Al van oudsher probeerde de mens het water te beheersen in deze vallei. Eerst beperkten deze inspanningen zich tot het aanleggen van een drainagenetwerk van sloten en plaatselijk werden dijken gebouwd om lokale overstromingen in te perken. 

 

Gaandeweg werden de ingrepen belangrijker. Vanaf de 17e eeuw werden de Herk, de Velpe, de Gete en zelfs de Demer in verschillende fasen herlegd om het water zo snel mogelijk af te voeren, zodat de vallei relatief droog bleef voor de landbouw.

​

Andere dijkverhogingen, beddingverdiepingen en grachtenaanleg gingen met de jaren steeds verder. Vanaf 1975 werd centraal in het Schulensbroek ongeveer 90 ha hooiland ontzand voor de aanleg van de E314. Zo ontstond het Schulensmeer, met een diepte tot 7m.

​

Om de overstromingen vanuit de Demer, de Gete, de Velpe, de Mangelbeek en de Herk op een centrale plaats op te vangen, werd zowel in het Schulensbroek (begin jaren 80) als in het Webbekomsbroek een gecontroleerd overstromingsgebied aangelegd. Al die grootschalige ingrepen hebben het landschap fel veranderd.

​

Herstel

Met LIFE Delta willen we de eeuwenoude pracht van de streek herstellen. Dat zal met grootschalige ingrepen gebeuren. De vallei wordt hersteld door oude zanddepots af te graven en populierenbossen, die in de vorige eeuw werden aangeplant, te rooien.

​

Niet alleen de leefgebieden van verschillende dier- en plantensoorten zullen hierdoor verbeteren, ook de belevingswaarde en de waterveiligheid voor de mens zal verhogen.